Recap buổi Training “Dinh dưỡng hợp lý trong phòng chống bệnh cơ xương khớp ”

Nhận thấy tầm quan trọng của việc nâng cao kiến thức dinh dưỡng cho các dược sĩ và nhà thuốc – ​​những người trực tiếp tư vấn và chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, PharmaDi phối hợp với PGS. TS. BS Lê Bạch Mai tổ chức khóa Training Online với 2 buổi đào tạo về kiến thức dinh dưỡng đối với các bệnh mãn tính không lây phổ biến hiện nay và cập nhật xu hướng, cách tư vấn kết hợp thực phẩm bổ sung với chế độ dinh dưỡng hợp lý nhất.

Diễn giả: PGS.TS.BS. Lê Bạch Mai – nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, với hơn 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dinh dưỡng

Thực trạng, yếu tố nguy cơ bệnh cơ xương khớp

Thực trạng các bệnh xương khớp

• Loãng xương: 

Loãng xương được xem là kẻ giết người thầm lặng, bệnh diễn tiến âm thầm, diễn tiến hàng chục năm không được phát hiện đến khi gặp các hậu quả.

Bệnh lý đặc trưng bởi tình trạng suy giảm khối lượng xương làm tăng độ xốp của xương khiến xương dễ gãy.

Ở Việt Nam, bệnh loãng xương ảnh hưởng đến 1/3 phụ nữ, 1/8 đàn ông trên 50 tuổi. Theo WHO, đến 2050, tỉ lệ người bị gãy xương do loãng xương chiếm 50%

• Thoái hoá khớp

Viêm khớp và thoái hoá khớp là tình trạng bệnh cơ xương khớp phổ biến nhất ở Việt Nam. Sau 3 năm từ khi chẩn đoán, một nửa bệnh nhân viêm khớp dạng thấp không còn làm việc toàn thời gian

Việt Nam là nước có tốc độ đô thị hoá nhanh đồng thời là 1 trong 10 nước có tốc độ già hoá dân số nhanh nhất thế giới nên tỉ lệ mắc các vấn đề về xương khớp và bệnh mãn tính ngày càng cao, trung bình 1 người già ở VN mắc 2,69 bệnh.

Yếu tố nguy cơ bệnh cơ xương khớp

Chế độ dinh dưỡng, lối sống

• Chế độ ăn thiếu canxi, vitamin D, thừa/thiếu protein
• Ăn nhiều muối, phosphate, ít magnesium
• Uống nước ngọt có ga tăng tỉ lệ loãng xương
• Uống nhiều rượu: gây tổn hại cho xương do ảnh hưởng xấu đến tế báo tạo xương. Tỉ lệ gãy xương trong nhóm nghiện rượu cao gấp 4 lần
• Hút thuốc lá: tăng nguy cơ gãy xương đùi do giảm mật độ xương

Hormon sinh dục ở nam, nữ suy giảm làm gia tăng sự mất xương, dẫn đến đau xương khớp và loãng xương

Người có khối lượng xương đỉnh thấp ở tuổi 30 có nguy cơ loãng xương cao hơn

Các bệnh lý: cắt dạ dày, kém hấp thu, suy thận, sử dụng corticoid tăng nguy cơ loãng xương

Giới tính: Nữ giới có nguy cơ loãng xương cao hơn

Dấu hiệu, hậu quả bệnh cơ xương khớp

Dấu hiệu nhận biết và chẩn đoán

Dấu hiệu nhận biết sớm

• Tăng nhạy cảm thần kinh – cơ: vọp bẻ, chuột rút, mệt mỏi, ớn lạnh
• Đau lưng, đau chân

Dấu hiệu muộn

• Chân vòng kiềng, chân chữ X
• Giảm mật độ xương, gãy xương
• Chậm tăng chiều cao ở trẻ em

Giai đoạn phát triển của xương

• Dưới 25 tuổi: phát triển xương
• 25-30 tuổi: quá trình tạo xương= huỷ xương
• Sau 30 tuổi: mất xương chậm
• Sau mãn kinh và mãn dục: mất xương nhanh

Chẩn đoán

Đo tỷ lệ khoáng xương BMD (mật độ xương)

Nên đo mật độ xương khi:

• Cơ thể đau nhức
• Phụ nữ tiền mãn kinh
• Nam giới sau mãn dục

Hậu quả bệnh cơ xương khớp

Làm giảm chất lượng cuộc sống, gù, đau xương, cột sống

Gãy xương: gây nguy cơ tàn tật vĩnh viễn, tử vong

Hậu quả thiếu calci kéo dài

• Rối loạn khoáng hoá
• Giảm trọng lượng xương, loãng xương
• Còi xương, co cứng cơ
• Liên quan đến tăng huyết áp

Hậu quả thiếu vitamin K2

• Vôi hoá động mạch, tăng huyết áp
• Sỏi thận
• Suy giãn tĩnh mạch
• Cân bằng đường huyết kém

Dinh dưỡng ảnh hưởng phát triển hệ xương khớp

Chế độ ăn

Chế độ dinh dưỡng: đủ nhóm chất và đa dạng thực phẩm

– Đảm bảo đủ nhu cầu calci, vitamin D

– Hạn chế ăn nhiều natri tránh đào thải Canxi

– Hạn chế chất kích thích

– Tỉ lệ calci-phospho cân đối, tỷ lệ khuyến cáo là trên 0.8, tốt nhất là 1,5

Vai trò canxi

Vai trò

• Hình thành hệ răng, xương vững chắc
• Tiêu hoá mỡ
• Chức năng đông máu, thần kinh
• Tham gia quá trình co cơ

Thực phẩm giàu calci

• Cua đồng, tôm, cá dầu
• Phomai, sữa tươi,…

Cách bổ sung canxi cho người bị sỏi thận

• Uống với nhiều nước
• Sau khi uống xong không nên nằm ngay
• Nên uống kèm k2 để tăng hấp thu vào xương, hạn chế đào thải
• Không dùng quá 500 mg Canxi nguyên tố mỗi lần uống

Các sản phẩm gợi ý

Osteocare Calcium H/30V VITABIOTICS Bổ sung Canxi, Magie, VitD, Kẽm

Osteo Advance H/60v NATURES AID Chắc khỏe xương khớp toàn diện

Bonsalus H/60v VALENTIOR Canxi Tổng Hợp, Vitamin, Khoáng Chất

Yếu tố lựa chọn Canxi:

– Chất lượng (vô cơ hay hữu cơ), hàm lượng canxi

– Thành phần hỗ trợ hấp thu, tăng lắng đọng xương: vitamin D3, K2

– Giá thành, NSX

Vai trò vitamin D

Vai trò vitamin D:

• Tăng hấp thu canxi từ ruột vào máu: giúp tăng hấp thu hơn 65%
• Kích thích tạo xương
• Tăng sức mạnh cơ
• Tăng khả năng miễn dịch

Nhu cầu khuyến nghị người trưởng thành: 600-800 IU/ngày

Vitamin D3 có khả năng làm tăng mức vitamin D trong máu cao hơn vitamin D2, được sử dụng phổ biến hơn vitamin D2

Lượng vitamin D3 trong thực phẩm rất ít, phải bổ sung thông qua tắm nắng hoặc uống bổ sung

Lượng vitamin D trong sữa mẹ rất thấp, hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo bổ sung vitamin D cho trẻ bú mẹ từ lúc mới sinh

Sản phẩm gợi ý

D3000+K2 L/12ml BETTERYOU Bổ Sung D3K2 Dạng Xịt Chắc Khỏe Xương

Vai trò Vitamin K2

Vitamin K2 giúp hoạt hoá tế bào tạo xương, gắn canxi vào xương, ức chế tích tụ canxi vào thành mạch máu

Vitamin K2 kích hoạt Osteocalcin chuyển canxi vào xương, lấy canxi ra khỏi lòng động mạch

Vitamin K2 giúp ngăn ngừa tổn thương khớp ở bệnh nhân viêm khớp

Vitamin K2 có vai trò ở mọi cơ quan trong cơ thể: xương, tim mạch, thận, não,…

Thiếu vitamin K2 gây ra các vấn đề liên quan:

• Loãng xương
• Xơ vữa động mạch
• Tăng nguy cơ ung thư (vú, tuyến tiền liệt)
• Suy tĩnh mạch
• Sâu răng
• Bệnh thận

Vitamin K-Mk7 có sinh khả dụng tốt hơn, ưu thế hơn Mk4, trong đó Mk-7 dạng trans có hoạt tính mạnh hơn

Nguồn cung cấp vitamin k2 MK-7: phomai, đậu nành lên men Natto

Nhu cầu vitamin K2 ở nam là 120 mcg, nữ là 90mcg

Nghiên cứu lâm sàng cho thấy bổ sung kết hợp vitamin D3 K2 có mật độ xương tăng đáng kể so với bổ sung vitamin D riêng lẻ

Sản phẩm gợi ý

Osteo Advance H/60v NATURES AID Chắc khỏe xương khớp toàn diện

D3000+K2 L/12ml BETTERYOU Bổ Sung D3K2 Dạng Xịt Chắc Khỏe Xương

Vai trò Magie, Protein

Thiếu magie thường xảy ra khi có vấn đề đường tiêu hoá. Thiếu Magie làm thay đổi chất lượng khung xương, gây co giật.

Protein chiếm 22% trong xương khớp, giúp tạo nên khuôn xương, giúp tăng khả năng phục hồi cơ xương khớp

Sản phẩm gợi ý

Magnesium Bisglycinate L/120v WEBBER NATURALS Bổ Sung Magiê, Cải Thiện Xương Và Răng

Vai trò Collagen type II

Collagen type II chiếm 90% khối lượng xương hữu cơ

Sau tuổi 25, lượng collagen tự nhiên suy giảm gây thoái hoá khớp.

Tác dụng collagen type II

• Hỗ trợ giảm viêm khớp, đau khớp
• Cải thiện tính linh hoạt
• Rút ngắn thời gian phục hồi

Sản phẩm gợi ý

Pain Relief L/90v GENACOL Collagen Tái Tạo và Giảm Đau Khớp 5 ngày

Vai trò Omega 3, Chondroitin, Glucosamine

Tác dụng Omega 3:

• Giảm viêm, giảm đau khớp
• Giảm mỡ máu, hạ huyết áp

Omega 3 chứa hàm lượng EPA cao có lợi hơn cho bệnh viêm khớp

Chondroitin

Thành phần cấu trúc quan trọng của sụn, giúp chống lực nén của sụn

Sản phẩm gợi ý

Chondro-Aid H/60v ARKOPHARMA Giảm Đau, Bổ Xương Khớp

Glucosamine

Tác dụng:

• Duy trì sụn trong khớp, tăng sức khoẻ của các khớp
• Hỗ trợ làm giảm viêm, giảm thoái hoá collagen

Sản phẩm gợi ý

Glucosamin HCL 1500mg L/400v HEALTHY CARE Giảm đau, Bổ khớp

Osteocare Plus Glucosamin & Chondrotine H/60v VITABIOTICS Bổ Xương Khớp

Glucosamin, Chondrotin, MSM L/120v WEBBER NATURALS Giảm đau, thoái hóa khớp