Lợi khuẩn âm đạo là một phần của hệ vi sinh âm đạo. Sự cân bằng của hệ vi sinh này là yếu tố rất quan trọng đối với sức khỏe phụ khoa. Tuy nhiên, số lượng lợi khuẩn có thể sụt giảm do nhiều nguyên nhân khác nhau. Cùng tìm hiểu ngay các nguyên nhân làm giảm lợi khuẩn và cách phục hồi nhé!
Lợi khuẩn âm đạo là gì?
Hệ vi sinh âm đạo là một quần thể vô cùng phong phú gồm nhiều loài khác nhau. Chúng được chia làm 2 nhóm chính là lợi khuẩn và hại khuẩn. Lợi khuẩn âm đạo là những vi khuẩn có lợi sống trong âm đạo. Lợi khuẩn này giúp duy trì sự cân bằng vi sinh và bảo vệ âm đạo khoẻ mạnh.
Sự hoạt động chủ yếu của lợi khuẩn tại âm đạo là tiết ra acid lactic giúp cân bằng pH. Mức pH acid này sẽ hạn chế sự phát triển của vi sinh vật có hại. Từ đó hạn chế các bệnh phụ khoa, đặc biệt là viêm nhiễm do vi khuẩn và nấm gây ra.
5 nguyên nhân làm giảm lợi khuẩn âm đạo
Lợi khuẩn âm đạo của chị em không tồn tại cố định mà luôn liên tục thay đổi. Sự thay đổi này có thể đến từ cả nguyên nhân bên trong lẫn bên ngoài.
1. Biến đổi sinh lý
Hệ vi sinh phụ khoa không giống nhau ở tất cả phụ nữ. Thậm chí, số lượng và loại lợi khuẩn cũng thay đổi theo từng giai đoạn trong cuộc đời. Sự thay đổi này có liên hệ mật thiết với nồng độ estrogen trong cơ thể.
Theo nghiên cứu, hệ vi sinh âm đạo nguyên bản được chia thành nhiều trạng thái khác nhau. Có 5 nhóm trạng thái khuẩn hệ chính (từ I đến V) và 4 trong số 5 trạng thái này đều do Lactobacillus chiếm ưu thế. Trạng thái khuẩn hệ xuất hiện từ khi còn trong bụng mẹ và có thể biến đổi theo giai đoạn.
2. Bệnh phụ khoa
Bệnh phụ khoa, đặc biệt là những bệnh viêm nhiễm có thể làm giảm lợi khuẩn âm đạo. Sự phát triển quá mức của các vi khuẩn và nấm gây hại đóng vai trò nguyên nhân chính.
Nếu không kiểm soát được các hại khuẩn, lợi khuẩn sẽ tiếp tục suy giảm. Điều này có thể dẫn đến một số tác hại nghiêm trọng hơn. Do đó, việc kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh phụ khoa rất quan trọng.
3. Vệ sinh sai cách
Vệ sinh vùng kín là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hệ vi sinh phụ khoa. Những yếu tố liên quan đến vệ sinh có thể làm giảm lợi khuẩn âm đạo là:
- Không vệ sinh làm vi khuẩn và nấm gây hại phát triển.
- Vệ sinh quá mức hoặc thụt rửa âm đạo.
- Sử dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín không phù hợp. Chẳng hạn như xà phòng, dung dịch vệ sinh, băng vệ sinh chứa nhiều hoá chất, hương liệu,…
- Mặc quần lót không thoáng khí, quần lót ẩm,…
Chị em cần lưu ý để không mắc phải những sai lầm kể trên. Từ đó duy trì môi trường âm đạo khỏe mạnh giúp lợi khuẩn phát triển.
4. Lạm dụng thuốc kháng sinh, kháng nấm
Thuốc kháng sinh hoặc kháng nấm thường được sử dụng để điều trị các bệnh viêm nhiễm. Trong viêm nhiễm vùng kín, thuốc kháng sinh hoặc kháng nấm có thể được dùng dưới dạng:
- Thuốc uống tác dụng toàn thân
- Kem bôi hoặc viên đặt âm đạo tác dụng tại chỗ
Tuy nhiên, các loại thuốc này có thể vô tình tiêu diệt tất cả vi khuẩn, bao gồm hại khuẩn lẫn lợi khuẩn tại vùng kín. Điều này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi chị em dùng thuốc quá liều và sai cách.
Do đó, chị em lưu ý chỉ dùng thuốc kháng sinh, kháng nấm theo đúng chỉ định của bác sĩ. Đồng thời kết hợp với việc tái tạo lợi khuẩn âm đạo thông qua ăn uống và men bổ sung.
5. Dinh dưỡng và lối sống thiếu lành mạnh
Dinh dưỡng và lối sống cũng liên quan đến số lượng lợi khuẩn. Lối sống thiếu lành mạnh ảnh hưởng nhiều đến cả sức khỏe phụ khoa lẫn sức khỏe tổng quát. Có thể kể đến như việc hút thuốc, uống nhiều rượu bia, không vận động luyện tập,…
Bên cạnh các yếu tố liên quan đến lối sống, một chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu chất xơ cũng góp phần xây dựng hệ vi sinh khoẻ mạnh. Bởi chất xơ chính là “thức ăn” của các lợi khuẩn trong cơ thể. Ngoài ra, việc ăn nhiều những thực phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua, phô mai,… có thể giúp cải thiện tình trạng suy giảm lợi khuẩn vùng kín.
Dấu hiệu giảm men vi sinh phụ khoa
Khi lượng men vi sinh phụ khoa suy giảm, các tác nhân gây hại sẽ có cơ hội phát triển. Từ đó gây ra một số bất thường tại vùng kín như:
- Tăng tiết khí hư, khí hư đổi màu, khí hư vón cục, có bọt,…
- Ngứa âm đạo
- Kích ứng, sưng đỏ vùng kín
- Đau vùng chậu và vùng bụng dưới
- Chảy máu âm đạo
Giảm lợi khuẩn âm đạo có nguy hiểm không?
Khi lợi khuẩn âm đạo giảm đi, hại khuẩn sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ. Sự nhân lên mất kiểm soát của vi khuẩn và nấm dễ dẫn đến một số bệnh phụ khoa như:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn
- Viêm âm đạo do nấm Candida (nấm âm đạo)
- Nhiễm trùng lây qua đường tình dục (STIs)
- Viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung,…
Cách bổ sung lợi khuẩn cho vùng kín
Có rất nhiều yếu tố có thể tác động đến lợi khuẩn âm đạo. Đáng mừng là số lượng và chất lượng lợi khuẩn vẫn có thể phục hồi hay thậm chí tăng lên.
Thông thường, hệ vi sinh vùng kín có cơ chế tự cân bằng. Cơ chế này giúp đảm bảo số lượng lợi khuẩn đủ để ức chế sự nhân lên của hại khuẩn. Tuy nhiên, trong một số thời điểm, lợi khuẩn có thể bị sụt giảm nghiêm trọng. Chẳng hạn như khi âm đạo bị viêm hoặc khi dùng kháng sinh quá mức. Những trường hợp này thường khó khăn và cần nhiều thời gian hơn để cân bằng hệ vi sinh.
Hãy tham khảo ngay một số cách sau để thúc đẩy quá trình tăng lợi khuẩn cho vùng kín:
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, không nên thụt rửa âm đạo.
- Lựa chọn dung dịch vệ sinh an toàn và pH phù hợp, tránh sử dụng quá nhiều lần trong ngày.
- Chỉ sử dụng thuốc kháng sinh, kháng nấm theo hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý sử dụng hoặc lạm dụng để tránh tiêu diệt lợi khuẩn.
- Bổ sung lợi khuẩn bằng các sản phẩm men vi sinh phụ khoa. Có thể sử dụng men vi sinh phụ khoa dạng viên uống, viên đặt hoặc kem bôi,…
| Tham khảo chi tiết hơn về Cách tăng lợi khuẩn âm đạo |
Lợi khuẩn âm đạo đóng nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe phụ nữ. Do đó, hãy tránh xa các yếu tố có thể làm lợi khuẩn sụt giảm. Hãy chia sẻ ngay bài viết này để giúp chị em phụ nữ có thêm kiến thức trong việc xây dựng hệ vi sinh vùng kín khỏe mạnh nhé!
Nguồn tham khảo: Frontiers in Microbiology, Evvy, National Institute of Health,…
