Viêm phụ khoa: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa trị

Viêm phụ khoa là tình trạng viêm nhiễm tại vùng kín của phụ nữ do các nguyên nhân khác nhau. Nếu phát hiện và điều trị kịp thời, viêm phụ khoa sẽ không gây nhiều nguy hiểm cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu về viêm phụ khoa qua bài viết sau nhé!

Viêm phụ khoa là gì?

Viêm nhiễm phụ khoa là bệnh đặc trưng bởi sự viêm hoặc nhiễm trùng tại các cơ quan sinh dục. Tình trạng này cực kỳ phổ biến ở phần lớn chị em phụ nữ. Tại Việt Nam, có đến hơn 8 triệu lượt khám phụ khoa tại các cơ sở y tế mỗi năm.

Viêm phụ khoa có thể được xem là bệnh phổ biến nhất trong các bệnh phụ khoa. Những cơ quan thường bị viêm nhất là âm đạo, âm hộ, buồng trứng, tử cung, cổ tử cung,…

Bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (khoảng từ 25 – 45 tuổi). Tuy nhiên, bé gái mới dậy thì hoặc phụ nữ tiền mãn kinh cũng có nguy cơ tương đối cao.

Tại sao bị viêm phụ khoa?

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng viêm tại vùng kín. Có thể kể đến là:

Nhiễm khuẩn, nhiễm trùng

Đây là nguyên nhân chủ yếu và thường gặp nhất gây viêm phụ khoa. Tuỳ thuộc vào tác nhân và vị trí tác động, mức độ viêm cũng sẽ khác nhau. Những tác nhân gây viêm phổ biến là:

• • Vi khuẩn: Sự có mặt của các vi khuẩn Escherichia coli, Streptococcus agalactiae, Gardnerella vaginalis,… sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm. Bệnh lý viêm phụ khoa mà chị em thường gặp nhất là viêm âm đạo (BV).

• Nấm: Candida albicans là loại nấm phổ biến gây bệnh tại vùng kín.

• Ký sinh trùng: Xuất hiện ở một số bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc bệnh viêm phụ khoa do trichomonas.

Vệ sinh kém

Vệ sinh có thể được xem là “thủ phạm” chính của các bệnh viêm nhiễm vùng kín. Nguyên nhân này phổ biến ở cả trẻ em, phụ nữ trong tuổi sinh sản và phụ nữ lớn tuổi.

Viêm phụ khoa có thể xuất phát từ những thói quen vệ sinh kém như:

• Dùng giấy vệ sinh từ sau ra trước
• Không rửa tay sau khi đi vệ sinh
• Hay gãi hoặc chạm vào vùng kín
• Không vệ sinh hằng ngày hoặc vệ sinh sai cách
• Thụt rửa vùng kín quá mạnh

Dinh dưỡng và lối sống thiếu lành mạnh

Dinh dưỡng và lối sống có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe tổng quát nói chung và sức khỏe phụ khoa nói riêng.

Việc bổ sung thiếu chất, thiếu men vi sinh trong chế độ dinh dưỡng góp phần gây nên tình trạng viêm nhiễm. Bổ sung quá nhiều thực phẩm chiên rán, không hợp vệ sinh cũng mang nguy cơ tương tự.

Những chị em phụ nữ thường xuyên thức khuya, căng thẳng kéo dài cũng rất dễ mắc bệnh phụ khoa. Tuy không được phân tích cụ thể, nhưng rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh sự liên quan giữa yếu tố lối sống sinh hoạt với bệnh lý viêm phụ khoa. Chủ yếu thông qua cơ chế điều hoà nội tiết và cân bằng hệ vi sinh tại vùng này.

Rối loạn nội tiết tố

Các hormone trong cơ thể ảnh hưởng rất lớn đến sự sức khỏe phụ khoa bình thường. Ở những giai đoạn thay đổi nội tiết tố, nguy cơ bị viêm vùng kín sẽ cao hơn. Dễ nhận thấy nhất là:

• Trước, trong và sau thời gian hành kinh
• Trước, trong và sau thai kỳ
• Tiền mãn kinh và mãn kinh

Trong đó, phụ nữ trung niên là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất do suy giảm hormone rõ rệt. 

Các nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm là:

• Kích ứng, dị ứng do tiếp xúc với bao cao su, băng vệ sinh, xà phòng, dung dịch vệ sinh,…
• Bị chấn thương, rách hoặc xước vùng kín.
• Sử dụng các thuốc điều trị bệnh khác, chẳng hạn như thuốc kháng sinh.
• Đã từng can thiệp điều trị phụ khoa, đặc biệt là điều trị ung thư như hoá trị, xạ trị,…

Đôi khi, tình trạng viêm phụ khoa là không đặc hiệu (không do nhiễm trùng, nhiễm khuẩn). Tuy nhiên, trường hợp này chỉ gặp nhiều ở các bé gái hoặc phụ nữ lớn tuổi đã mãn kinh.

Dấu hiệu viêm phụ khoa nặng

Một số bệnh phụ khoa có thể biểu hiện thành một số triệu chứng ngay từ thời gian đầu. Tuy nhiên, vì tâm lý ngại ngùng và chủ quan, chị em thường bỏ qua những biểu hiện này.

Để nhận biết sớm, chị em hãy chú ý một số dấu hiệu viêm phụ khoa nặng như:

• Tiết dịch âm đạo bất thường: Dịch âm đạo có mùi tanh hoặc hôi chua; đổi màu vàng, xanh; lẫn máu hoặc bọt.
• Chảy máu âm đạo không do kinh nguyệt.
• Ngứa ngáy, đau rát âm đạo, đặc biệt là khi quan hệ tình dục.
• Rối loạn kinh nguyệt, có thể rong kinh hoặc tắc kinh hoặc tắc kinh (vô kinh).
• Đau bụng dưới, đau vùng chậu dữ dội.
• Đau khi đi tiểu, tiểu buốt, tiểu rắt, khó tiểu,…

Việc phát hiện sớm các triệu chứng bất thường là vô cùng cần thiết và quan trọng. Bởi khi đã đến giai đoạn nặng hơn, sẽ rất khó để điều trị dứt điểm viêm phụ khoa và kiểm soát tình trạng tái đi tái lại liên tục gây ảnh hưởng đến cuộc sống của chị em phụ nữ.

Điều trị viêm phụ khoa

Khi nào nên đi khám phụ khoa?

Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ trở nên trầm trọng hơn. Theo đó, các triệu chứng cũng rất khó để kiểm soát.

Chị em nên đến gặp bác sĩ ngay khi nhận thấy một số dấu hiệu bất thường kể trên. Đặc biệt là khi các dấu hiệu gây cản trở đến sinh hoạt hằng ngày.

Việc khám phụ khoa định kỳ có thể giúp chị em:

• Phát hiện sớm tình trạng viêm nhiễm hoặc các bệnh phụ khoa khác, đặc biệt là ung thư.
• Biết chính xác nguyên nhân viêm do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng,…
• Được tư vấn và điều trị kịp thời, tránh gây biến chứng và tái phát.

Cách chữa viêm phụ khoa tại nhà

Đối với tình trạng viêm phụ khoa không quá nghiêm trọng, bác sĩ có thể sẽ đưa ra một số lời khuyên để chị em thực hiện tại nhà. 

• Sử dụng các thuốc được bác sĩ kê đơn để điều trị tình trạng viêm nhiễm. Tuyệt đối tuân thủ liều dùng – cách dùng, tránh lạm dụng thuốc.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách, tránh thụt rửa mạnh.
• Lựa chọn sản phẩm lành tính để tiếp xúc với vùng kín (như băng vệ sinh, dung dịch vệ sinh,…)
• Bổ sung lợi khuẩn phụ khoa cho vùng kín.
• Xông rửa vùng kín bằng nước muối, thảo dược,… Tuy nhiên cần lưu ý, việc xông rửa nên được thực hiện sau khi bác sĩ chỉ dẫn. Không tự ý dùng mẹo vặt để chữa viêm phụ khoa để tránh làm bệnh trở nên nặng hơn.

Cần lưu ý các bệnh viêm nhiễm, đặc biệt là viêm nhiễm phụ khoa rất dễ tái phát. Lúc này, việc phòng ngừa trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Do đó chị em vẫn có thể tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa tương tự như trên, ngay cả khi tình trạng viêm đã được kiểm soát.

Viêm nhiễm phụ khoa là bệnh lý phổ biến ở rất nhiều chị em phụ nữ. Bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm về sau. Hãy chia sẻ bài viết đến người thân và bạn bè để cùng nhau bảo vệ sức khỏe phụ khoa cho phái đẹp nhé!

Nguồn tham khảo: MSD Manual, Bộ Y tế, Mayo Clinic, NHS.