4 xu hướng của thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam

Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang trải qua một số xu hướng nổi bật, đến từ sự tăng cường nhận thức và chi tiêu cho sức khoẻ, dân số già hoá và đô thị hoá, sự phát triển của các nền tảng thương mại điện tử…

Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới, và Việt Nam cũng là một trong những thị trường thực phẩm chức năng năng động và hứa hẹn nhất. Theo báo cáo của Euromonitor, thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam có quy mô khoảng 2,4 tỷ USD vào năm 2022, với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) dự kiến đạt 7% từ năm 2023 đến năm 2028 (do thiếu sót của quá trình thu thập dữ liệu, con số từ các báo cáo thường sẽ thấp hơn quy mô thực tế của thị trường khoảng 50 – 70%).

Bên cạnh triển vọng tăng trưởng đầy hứa hẹn, thị trường cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Tuy nhiên, triển vọng chung của thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam vẫn tích cực, với dự đoán tăng trưởng ổn định trong những năm tới.

Sau đây là 4 xu hướng chính của thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam, phản ánh bối cảnh người tiêu dùng thay đổi và động thái kinh tế của đất nước.

1. Tăng cường nhận thức và chi tiêu cho sức khỏe

Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng quan tâm đến sức khỏe và an sinh, đặc biệt sau khi chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Theo khảo sát của Nielsen, chăm sóc sức khỏe là mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng Việt Nam vào năm 2019. Một trong những chuyển biến đáng chú ý nhất là sự gia tăng tập trung vào sức khỏe tổng thể và y tế dự phòng. Người tiêu dùng Việt Nam, đặc biệt là tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh với thu nhập khả dụng cao hơn, đang dần chuyển sang sử dụng thực phẩm bổ sung để nâng cao sức khỏe tổng thể và chủ động phòng ngừa bệnh tật. Thay đổi đáng kể trong hành vi của người tiêu dùng này phù hợp với nhận thức ngày càng tăng về tầm quan trọng của sức khỏe và cuộc sống lành mạnh.

Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng của tầng lớp trung lưu trong khu vực Đông Nam Á. Theo Tổng cục Thống kê, GDP bình quân đầu người Việt Nam vào năm 2023 đạt 4.284 USD và theo dự báo của IMF đến năm 2025 GDP bình quân đầu người của Việt Nam sẽ đạt mức 5.040 USD. Triển vọng kinh tế tích cực này dự kiến sẽ thúc đẩy chi tiêu của người tiêu dùng và tạo ra nhu cầu về các thực phẩm chức năng để giải quyết tình trạng thiếu hụt dưỡng chất và hỗ trợ điều trị bệnh tật.

2. Dân số già hóa và đô thị hóa

Một xu hướng nhân khẩu học quan trọng góp phần vào sự phát triển của thị trường thực phẩm chức năng ở Việt Nam là dân số già hóa. Tương tự nhiều quốc gia khác, Việt Nam đang chứng kiến sự gia tăng của phân khúc người cao tuổi. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến 31/12/2023 dân số Việt Nam đạt hơn 99 triệu người, với tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên chiếm 5,5% và dự kiến đạt 14% vào năm 2039 theo báo cáo của Britcham Việt Nam. Tuổi già gắn liền với nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cao hơn, như tiểu đường, bệnh tim mạch và loãng xương, có thể được ngăn ngừa hoặc giảm nhẹ nhờ thực phẩm chức năng. Những người lớn tuổi ngày càng phụ thuộc vào thực phẩm bổ sung để giải quyết các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác và duy trì lối sống năng động trong những năm sau này, thúc đẩy bởi mong muốn có một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh hơn.

Ngoài ra, đô thị hóa và lối sống hiện đại đã khiến người Việt Nam gặp nhiều căng thẳng, ô nhiễm và thói quen không lành mạnh hơn, chẳng hạn như hút thuốc, uống rượu và ít vận động. Những yếu tố này cũng làm tăng nhu cầu về thực phẩm chức năng có thể tăng cường sức đề kháng, năng lượng và sức khỏe tổng thể. Với gần 40% dân số cả nước, người dân thành thị đặc trưng bởi việc ít hoạt động thể chất và thay đổi chế độ ăn uống ngày càng có nhu cầu cao với thực phẩm chức năng.

3. Ưa chuộng thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược

Trong những năm gần đây, thị trường thực phẩm chức năng tại Việt Nam chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong nhu cầu sử dụng các sản phẩm chiết xuất từ thảo dược, trở thành một yếu tố thúc đẩy quan trọng. Một trong những lý do chính đằng sau xu hướng này là sự nhận thức ngày càng cao về lợi ích của các sản phẩm thiên nhiên và thảo dược. Hiệu quả nhanh chóng và tác dụng phụ ít của các sản phẩm bổ sung thảo dược đang ngày càng thu hút người tiêu dùng, hứa hẹn thúc đẩy sự tăng trưởng bền vững của thị trường trong tương lai.

Bên cạnh đó, sự sẵn có dồi dào của các sản phẩm bổ sung thảo dược tại Việt Nam cũng góp phần quan trọng vào sự phát triển của thị trường. Việt Nam giàu tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học, cung cấp nhiều nguyên liệu thô cho sản xuất thực phẩm chức năng, chẳng hạn như thảo dược, trái cây, rau, nấm và các sản phẩm từ biển. Việt Nam cũng có lịch sử và văn hóa lâu đời về y học cổ truyền, sử dụng các thành phần tự nhiên để điều trị đa dạng chứng bệnh. Nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng ở Việt Nam được dựa trên các bài thuốc hoặc công thức của y học cổ truyền, thu hút người tiêu dùng tin tưởng vào hiệu quả và an toàn của các sản phẩm từ thiên nhiên.

Báo cáo của Britcham Việt Nam năm 2020 cho biết thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược chiếm tỷ trọng 78,8%. Theo Dữ liệu nhập khẩu Việt Nam của Volza, năm 2023 có 58 doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu thực phẩm chức năng nguồn gốc thảo dược từ 64 nhà cung cấp, trong đó 11.963 lô hàng được nhập khẩu từ Mỹ, tiếp theo là Singapore với 3.858 lô hàng và Pháp với 3.552 lô hàng.

4. Sự phát triển của các nền tảng thương mại điện tử

Theo báo cáo của Euromonitor về thị trường thực phẩm chức năng 2022, phân phối các sản phẩm thực phẩm chức năng qua kênh nhà thuốc chiếm 61%, qua kênh bán hàng trực tiếp (direct selling) chiếm 25% và qua kênh trực tuyến chiếm 9%. Tuy nhiên, kênh trực tuyến dự kiến sẽ tăng trưởng nhanh chóng trong giai đoạn tới do sự phổ biến ngày càng tăng của nền tảng thương mại điện tử và kỹ thuật số.

Các kênh trực tuyến mang đến cho người tiêu dùng sự thuận tiện khi mua sắm ngay tại nhà của họ và cung cấp nhiều lựa chọn sản phẩm. Ngoài ra, đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh việc áp dụng mua sắm trực tuyến và người tiêu dùng ngày càng chuyển sang các nền tảng trực tuyến để mua thực phẩm chức năng. Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục tăng, thúc đẩy sự tăng trưởng nhanh chóng của phân khúc kênh trực tuyến trên thị trường.