Bú sớm sau sinh: Nền tảng quan trọng cho sức khoẻ tương lai
Một giờ đầu tiên sau khi trẻ chào đời được xem là thời điểm ‘vàng’ mà những lợi ích đặc biệt của việc cho con bú sớm phát huy hết tác dụng. Trong khoảng thời gian này, sữa non là nguồn dinh dưỡng quý giá mà trẻ nhận được, đặc biệt phù hợp với hệ tiêu hóa nhạy cảm của trẻ mới sinh.
1.1. Thành phần của sữa non: Kho tàng dinh dưỡng quý giá
Trong sữa non có một kho tàng dinh dưỡng quý giá được tối ưu hóa để đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ sơ sinh.
Sữa non giàu năng lượng, phù hợp với hệ tiêu hoá của trẻ mới sinh và nhu cầu năng lượng của trẻ.
Sữa non đặc biệt giàu kháng thể (IgA) và các chất diệt khuẩn như Lactoferrin, tế bào bạch cầu, lysozyme, yếu tố bifidus… giúp bảo vệ cơ thể trẻ khỏi bệnh tật và xây dựng hệ miễn dịch mạnh mẽ.
Sữa non có hàm lượng Vitamin A gấp 10 lần sữa trưởng thành. Giúp trẻ có được lượng dự trữ trong gan để phòng ngừa bệnh khô mắt.
Việc cho trẻ bú sớm là cơ hội để tận dụng tối ưu những lợi ích này.
1.2. Lợi ích của việc cho bú sớm đối với trẻ: Sức khoẻ tương lai và phát triển toàn diện
Việc cho trẻ bú sớm trong một giờ sau sinh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Sữa non là thức ăn lý tưởng để tăng cường sức đề kháng của trẻ trước các tác nhân nhiễm khuẩn. Ngoài ra sữa non còn có tác dụng xổ, tống phân xu nhanh hơn, giảm triệu chứng vàng da sinh lý ở trẻ.
Vì sữa non thường xuất hiện vào cuối thai kỳ và vẫn còn trong vài ngày sau khi trẻ sinh, việc cho trẻ bú sớm là quan trọng để tối đa hóa lợi ích của sữa non từ mẹ.
1.3. Lợi ích của việc cho con bú sớm: Sự kết nối và sức khoẻ tốt
Việc cho trẻ bú sớm không chỉ mang lại lợi ích sức khỏe cho trẻ mà còn có những ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe của người mẹ. Nó giúp mẹ co hồi tử cung nhanh chóng và giảm nguy cơ băng huyết sau khi sinh, kích thích sản xuất sữa sớm và giảm các vấn đề như cương tức vú và áp xe vú. Điều này không chỉ kéo dài thời gian mẹ có thể tiết sữa mà còn giúp trẻ tiếp tục hưởng lợi ích từ sữa non. Bú sớm còn là sợi dây kết nối đặc biệt giữa mẹ và bé, giúp bé cảm nhận được tình cảm của người mẹ.
Sữa mẹ: Nguồn dinh dưỡng tối ưu
Sữa mẹ được coi là thức ăn hoàn hảo nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Thành phần chất dinh dưỡng trong sữa mẹ không chỉ đầy đủ mà còn được thiết kế phù hợp nhất với trẻ.
Men lipase có sẵn trong sữa mẹ giúp chuyển hóa chất béo một cách hiệu quả.
Lượng đường lactose trong sữa mẹ cao hơn so với sữa từ các nguồn động vật khác. Lactose ngoài vai trò cung cấp năng lượng cho trẻ còn là nguồn nguyên liệu cho sự trưởng thành não ở trẻ sơ sinh.
Các vitamin và khoáng chất như sắt, canxi, phosphate… trong sữa mẹ là lượng dồi dào và dễ hấp thu, phù hợp với hệ tiêu hoá của trẻ.
Phòng tránh dị ứng: Sữa mẹ có nhiều Immunoglobulin A (IgA), giúp ngăn chặn bệnh dị ứng như chàm, suyễn. Protein trong sữa mẹ không tạo ra kháng nguyên, giảm nguy cơ gây dị ứng so với protein sữa bò.
Phát triển trí thông minh: Sữa mẹ chứa galactose và các axit béo như linoleic và arachidonic, có vai trò quan trọng trong quá trình myelin hóa dây thần kinh, ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển não bộ của trẻ.
Phòng chống bệnh mạn tính: Sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trẻ phát triển.
Sữa mẹ có tỷ lệ thành phần các chất dinh dưỡng tối ưu đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ trong 6 tháng đầu đời. Việc này đặt ra một lợi thế lớn so với sữa công thức, khiến sữa mẹ trở thành nguồn dinh dưỡng hoàn hảo, giúp trẻ phát triển thể chất, tinh thần và trí tuệ một cách toàn diện.
Các chất dinh dưỡng cần bổ sung
Mặc dù sữa mẹ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho hầu hết trẻ sơ sinh, nhưng có những trường hợp cần sự bổ sung bên ngoài. Trẻ sinh non, trẻ từ mẹ có dinh dưỡng kém, hoặc những trường hợp đặc biệt khác có thể yêu cầu chất dinh dưỡng bổ sung như sắt, vitamin D, B12. Việc này đặc biệt quan trọng để đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng, giúp trẻ tránh được các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
3.1. Vitamin K
Vitamin K đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt các phần tử hỗ trợ quá trình đông máu, giúp kiểm soát chảy máu và ngăn chặn tình trạng máu khó đông.
Sữa mẹ chỉ cung cấp một lượng nhỏ vitamin K. Vì vậy tiêm 1 mũi vitamin K ngay sau khi sinh là cần thiết. Sau mũi tiêm đầu tiên, không cần bổ sung thêm vitamin K cho trẻ sơ sinh.
3.2. Vitamin D
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ và giữ lại canxi và phốt pho. Vì vậy vitamin D đóng vai trò quan trọng trong phát triển xương và sức khỏe tổng thể của trẻ sơ sinh. Nếu mẹ đang cho con bú hoàn toàn hoặc một phần, cần bổ sung 400 IU vitamin D mỗi ngày cho bé ngay từ ngày đầu tiên sau khi sinh. Việc này nên được duy trì cho đến khi bé chuyển từ việc bú mẹ sang sử dụng sữa công thức hoặc sữa bò nguyên chất sau khi đủ 12 tháng tuổi.
Khi sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin D cho trẻ, hãy tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Việc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng là quan trọng để tránh việc vượt quá liều lượng khuyến nghị. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về nhu cầu và nguồn cung cấp vitamin D phù hợp cho bé, cha mẹ nên tìm kiếm sự tư vấn chuyên sâu từ bác sĩ.
3.3. Vitamin B12
Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và giúp cho sự tăng trưởng của các tế bào thần kinh, cũng như tổng hợp ADN trong tế bào. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ, đặc biệt là những bé sinh ra trong gia đình ăn chế độ thuần chay, có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin B12.
Các dấu hiệu thiếu hụt vitamin B12 ở trẻ sơ sinh bao gồm nôn mửa, hôn mê, thiếu máu, chậm phát triển, và giảm trương lực cơ (trương lực cơ thấp). Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có thể thiếu vitamin B12 từ 2 – 6 tháng tuổi, nhưng triệu chứng có thể không rõ ràng cho đến 6 -12 tháng.
3.4. Sắt
Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ thường có đủ lượng sắt dự trữ từ lúc mới sinh, nhưng sau 4-6 tháng tuổi, lượng sắt trong sữa mẹ không đủ đáp ứng nhu cầu phát triển của bé. Do đó, việc bổ sung sắt từ 6 tháng tuổi là quan trọng. Bác sĩ nhi khoa khuyến cáo bổ sung 1mg/kg/ngày sắt cho bé bằng các sản phẩm bổ sung cho đến khi bé có thể đảm bảo đủ nhu cầu sắt từ chế độ ăn. Trẻ bú sữa công thức thường không cần bổ sung sắt thêm vì sữa công thức đã được bổ sung đủ lượng sắt mà trẻ cần.
4. Lời khuyên cho mẹ
- Nếu trẻ bú mẹ, nên bổ sung sắt và vitamin D theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Trẻ bú sữa công thức nên tiếp tục với sữa công thức trong năm đầu đời.
- Nếu trẻ sinh non, có thể cần bổ sung sắt cao hơn từ tháng đầu tiên.
- Bà mẹ ăn chế độ chay cần bổ sung B12 và kiểm tra chế độ ăn uống.
Lưu ý: Mọi quyết định bổ sung thuốc hay chất dinh dưỡng nên được thảo luận và hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ để đảm bảo sự an toàn và phát triển của trẻ.
- Hỗ trợ toàn diện cho sức khoẻ của trẻ: Optibac Probiotics và Healthy Care Milk Calcium
Để hỗ trợ toàn diện cho sức khoẻ của trẻ, bên cạnh việc cho trẻ bú sớm trong vòng một giờ đầu sau sinh và cho trẻ dùng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, việc bổ sung một số chế phẩm phù hợp với tình trạng sức khoẻ của trẻ và vô cùng quan trọng. Dưới đây là hai sản phẩm tiêu biểu là Optibac Probiotics và Healthy Care Milk Calcium hỗ trợ toàn diện cho hệ tiêu hoá và sự phát triển của trẻ.
4.1 Optibac Probiotics
Men vi sinh Optibac Probiotics là giải pháp hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe đường ruột và hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sản phẩm chứa tổ hợp 3 chủng lợi khuẩn đường ruột, bao gồm Bifidobacterium breve M-16V, Lactobacillus rhamnosus GG, và Lactobacillus rhamnosus HN001. Sản phẩm đã được nghiên cứu lâm sàng chứng minh an toàn và phù hợp cho trẻ sơ sinh và em bé từ 0 đến 3 tuổi, giúp trẻ xây dựng hệ vi sinh đường ruột ngay những năm đầu đời.
Các lợi ích của Optibac Probiotics bao gồm:
- Hỗ trợ sức khoẻ đường ruột và cải thiện hệ miễn dịch:
- Đối với các trẻ sinh mổ hay sử dụng kháng sinh có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột Bifidobacteria ngay từ khi bé chào đời.
- Nghiên cứu đã chứng minh rằng sau 4 tháng dùng lợi khuẩn B. breve M-16V®, trẻ sinh mổ có lượng lợi khuẩn Bifidobacteria bằng với trẻ sinh thường. Từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Cải thiện dị ứng và chàm
- Thử nghiệm lâm sàng đối với bệnh chàm ở trẻ em cho thấy B. breve M-16V® giúp cải thiện các triệu chứng cũng như giảm độ nặng ở trẻ mắc phải dị ứng và chàm
- Giảm các triệu chứng hen suyễn
- Thử nghiệm lâm sàng với B. breve M-16V® cho thấy khả năng làm giảm các triệu chứng thở khò khè, thở rít và hỗ trợ bé ít cần dùng thuốc điều trị hen
- Tự nhiên và tiện dụng
- Thành phần tự nhiên, không chứa đường, sữa, gluten, đậu nành, hoặc phụ gia.
- Tiện dụng với dạng giọt, dễ dàng nhỏ giọt cho bé uống.
Bổ sung Optibac Probiotics giúp duy trì sức khỏe và phòng tránh các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cho trẻ.
4.2 Healthy Care Milk Calcium:
Healthy Care Milk Calcium cung cấp Canxi và Vitamin D3, là sản phẩm hỗ trợ đắc lực cho sự phát triển xương cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, giúp trẻ tối đa hoá sự phát triển xương và cao lớn vượt trội. Bên cạnh đó Healthy Care Milk Calcium giúp trẻ ngủ ngon giấc, không quấy khóc và ăn ngon miệng hơn.
Những trẻ nên sử dụng Healthy Care Milk Calcium (trên 1 tháng tuổi)
- Trẻ bị còi xương, chậm lớn, thấp còi
- Trẻ chậm mọc răng, răng dễ hư
- Trẻ chậm đi, hay quấy khóc đêm, biếng ăn
Mỗi viên nang chứa: Hydroxyapatite: 270mg, tương đương Canxi: 80mg, Colecalciferol (Vitamin D3): 2.5 micrograms và tá dược vừa đủ.
Đoạn kết:
Dinh dưỡng đúng cho trẻ sơ sinh là vô cùng quan trọng, đây là nền tảng giúp bé có được sức khoẻ tốt và phát triển toàn diện. Cho trẻ bú sớm trong vòng một giờ sau sinh giúp mẹ và bé tận dụng hết lợi ích của sữa non. Bên cạnh đó, bổ sung các chất dinh dưỡng hay các chế phẩm khi cần thiết và phù hợp với nhu cầu, hỗ trợ sức khỏe toàn diện của trẻ cũng quan trọng không kém. Tuỳ vào nhu cầu và tình trạng sức khoẻ của trẻ mà bác sĩ và các nhân viên y tế sẽ lên kế hoạch dinh dưỡng phù hợp với trẻ, nếu có bất kì thắc mắc về các sản phẩm bổ sung hãy kham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa của bé.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK148965/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23217450/ https://www.chla.org/sites/default/files/migrated/Chapter1_NutritionalNeeds.pdf https:// www.webmd.com/parenting/baby/nutrition
