Thoái hóa cột sống thắt lưng gây nên những cơn đau nhức ở vùng thắt lưng gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Bệnh thường xảy ra ở lứa tuổi trung niên và những người thường xuyên phản ngồi làm việc trong nhiều giờ. Vậy, nguyên nhân bệnh là gì, làm thế nào để phòng và chữa trị bệnh? Bài viết dưới đây sẽ là thông tin tổng quan nhất về bệnh để các dược sĩ nhà thuốc tham khảo.

1. Thoái hóa cột sống thắt lưng là gì?

Thoái hóa cột sống thắt lưng là bệnh mạn tính tiến triển từ từ tăng dần gây đau, hạn chế vận động, biến dạng cột sống thắt lưng mà không có biểu hiện viêm. Tổn thương cơ bản của bệnh là tình trạng thoái hóa sụn khớp và đĩa đệm cột sống phối hợp với những thay đổi ở phần xương dưới sụn và màng hoạt dịch.

2. Nguyên nhân gây nên bệnh

Quá trình lão hóa tự nhiên là một trong những tác nhân gây nên bệnh thoái hóa cột sống. Tuổi tác càng cao thì cột sống ngày càng suy yếu và dễ bị thoái hóa.

Thoái hóa cột sống là hậu quả của nhiều yếu tố: tuổi cao; nữ; nghề nghiệp lao động nặng; một số yếu tố khác như: tiền sử chấn thương cột sống, bất thường trục chi dưới, tiền sử phẫu thuật cột sống, yếu cơ, di truyền, tư thế lao động …

Do tình trạng chịu áp lực quá tải lên sụn khớp và đĩa đệm lặp đi lặp lại kéo dài trong nhiều năm dẫn đến sự tổn thương sụn khớp, phần xương dưới sụn, mất tính đàn hồi của đĩa đệm, xơ cứng dây chằng bao khớp tạo nên những triệu chứng và biến chứng trong thoái hóa cột sống.

Bệnh thường gặp ở những người cao tuổi

3. Triệu chứng thoái hóa cột sống thắt lưng

Thoái hóa cột sống tiến triển khá chậm nên giai đoạn đầu, bệnh nhân không có các triệu chứng điển hình. Triệu chứng rõ ràng nhất của bệnh chính là các cơn đau nhức từ vị trí cột sống thắt lưng

Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

Đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng bị thoái hóa làm hạn chế khả năng vận động. Các cơn đau nặng hơn khi vận động nặng hoặc thay đổi thời tiết
Đau vùng thắt lưng, có thể lan xuống mông và chi dưới gây khó khăn cho vận động, cúi người
Có thể có dấu hiệu cứng cột sống vào buổi sáng
Khi thoái hóa ở giai đoạn nặng, có thể đau liên tục và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Bệnh nhân có thể cảm thấy tiếng lục khục khi cử động cột sống.
Một số trường hợp có đau rễ dây thần kinh do hẹp lỗ liên hợp hoặc thoát vị đĩa đệm kết hợp. Có thể có biến dạng cột sống: gù, vẹo cột sống. Trường hợp hẹp ống sống: biểu hiện đau cách hồi thần kinh: bệnh nhân đau theo đường đi của dây thần kinh tọa, xuất hiện khi đi lại, nghỉ ngơi đỡ đau.

4. Chẩn đoán bệnh

X-quang thường quy cột sống thẳng, nghiêng: hình ảnh hẹp khe đĩa đệm, mâm đĩa đệm nhẵn, đặc xương dưới sụn, gai xương thân đốt sống, hẹp lỗ liên hợp đốt sống.

Trường hợp trượt đốt sống có chỉ định chụp chếch 3/4 phải, trái nhằm phát hiện tình trạng gãy cuống đốt sống “gãy cổ chó”.

Xét nghiệm tế bào máu ngoại vi và sinh hóa: bình thường.
Chụp cộng hưởng từ cột sống: chỉ định trong trường hợp có thoát vị đĩa đệm.

5. Điều trị bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng

Vật lý trị liệu

Bài tập thể dục, xoa bóp, kéo nắn, chiếu hồng ngoại, chườm nóng, liệu pháp suối khoáng, bùn nóng, tập cơ dựng lưng….

Điều trị bằng thuốc

Giảm triệu chứng đau theo bậc giảm đau của WHO:

Bậc 1 – paracetamol 500 mg/ngày uống 4 đến 6 lần, không quá 4g/ngày. Thuốc có thể gây hại cho gan.
Bậc 2 – Paracetamol kết hợp với codein hoặc kết hợp với tramadol: Ultracet liều 2-4 viên/24giờ, tuy nhiên uống thuốc này thường gây chóng mặt, buồn nôn. Efferalgan-codein liều 2-4 viên/24giờ.
Bậc 3 – Opiat và dẫn xuất của opiat.
Thuốc giảm đau, chống viêm NSAIDs:

Chọn một trong các thuốc sau. Lưu ý tuyệt đối không phối hợp thuốc trong nhóm vì không tăng tác dụng điều trị mà lại có nhiều tác dụng không mong muốn.

Diclofenac viên 25mg, 50mg, 75mg: liều 50 – 150mg/ ngày, dùng sau khi ăn no. Có thể sử dụng dạng ống tiêm bắp 75mg/ngày trong 2-3 ngày đầu khi bệnh nhân đau nhiều, sau đó chuyển sang đường uống.
Meloxicam viên 7,5 mg: 2 viên/ngày sau khi ăn no hoặc dạng ống tiêm bắp 15mg/ngày x 2- 3 ngày nếu bệnh nhân đau nhiều, sau đó chuyển sang đường uống.
Piroxicam viên hay ống 20 mg, uống 1 viên /ngày uống sau khi ăn no, hoặc tiêm bắp ngày 1 ống trong 2-3 ngày đầu khi bệnh nhân đau nhiều, sau đó chuyển sang đường uống.
Celecoxib viên 200mg liều 1 đến 2 viên/ngày sau khi ăn no. Không nên dùng cho bệnh nhân có bệnh tim mạch và thận trọng ở người cao tuổi.
Etoricoxib (viên 60mg, 90mg, 120mg), ngày uống 1 viên, thận trọng dùng ở người có bệnh lý tim mạch.
Thuốc chống viêm bôi ngoài da: diclofenac gel, profenid gel, xoa 2-3 lần/ngày ở vị trí đau.

Thuốc giãn cơ: eperisone (viên 50mg): 3 viên/ngày, hoặc tolperisone (viên 50mg, 150mg): 2-6 viên/ngày.

Thuốc điều trị triệu chứng tác dụng chậm:

Piascledine 300mg (cao toàn phần không xà phòng hóa quả bơ và đậu nành): 1 viên/ngày
Glucosamine sulfate và chondroitin sulfat, uống trước ăn 15 phút, dùng kéo dài trong nhiều năm.
Thuốc ức chế IL1: diacerein 50mg (viên 50mg) 1-2 viên /ngày, dùng kéo dài trong nhiều năm.

Tiêm corticoid tại chỗ: tiêm ngoài màng cứng bằng hydrocortison acetat, hoặc methyl prednisolon acetat trong trường hợp đau thần kinh tọa, tiêm cạnh cột sống, tiêm khớp liên mấu (dưới màn tăng sáng hoặc dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính).

Điều trị ngoại khoa

Chỉ định khi thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống gây đau thần kinh tọa kéo dài, hoặc có hẹp ống sống với các dấu hiệu thần kinh tiến triển nặng ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống mà các biện pháp điều trị nội khoa không kết quả. Trong trường hợp đĩa đệm thoái hóa nhiều, có thể xem xét thay đĩa đệm nhân tạo.

Đĩa đệm nhân tạo

6. Phòng bệnh

Theo dõi và phát hiện sớm các dị tật cột sống để điều trị kịp thời.
Giáo dục tư vấn các bài tập tốt cho cột sống, sửa chữa các tư thế xấu.
Định hướng nghề nghiệp thích hợp với tình trạng bệnh, kiểm tra định kỳ những người lao động nặng (khám phát hiện triệu chứng, chụp Xquang cột sống khi cần…).
Thay đổi chế độ ăn uống phù hợp. tăng cường ăn những thực phẩm cung cấp canxi, vitamin D, collagen…..
Sử dụng các thực phẩm chức năng bộ trợ xương khớp, ngăn ngừa thoái hóa khớp

———————————————————–

PharmaDi – nền tảng phân phối Thực phẩm chức năng chính hãng B2B dành cho Nhà thuốc

Để tìm hiểu thêm về các sản phẩm hỗ trợ Thoái Hóa Khớp chính hãng – hiệu quả – đa dạng tại nhà thuốc, quý nhà thuốc truy cập tại đây

Để nhận tư vấn thêm về cách đặt hàng Thực phẩm chức năng nhóm bệnh hỗ trợ điều trị Thoái Hóa Khớp hiệu quả, chính hãng với chính sách tốt cho Nhà thuốc, bạn đăng ký tại đây.